Temel Fotoğrafçılık Dersleri

Enstantane ve Diyafram Nedir?



Fotoğraf makinaları özellikle SLR ve DSLR makinalar nasıl çalışıyor, diyafram ve enstantane hızı nedir? ve ikisinin etkileşimi fotoğrafı nasıl etkiler?
Ancak diyafram ve enstantane hızı anlaşıldıktan sonra fotoğrafçılığa gerçek anlamda başlamak mümkün olacaktır. Yeni başlayanlar için temel ve basit bir şekilde anlatmaya başlıyorum.



DiyaframIşığın girip, filmin ışığa tutulduğu açıklığın çapıdır. Lensin diyaframnın değiştirilmesi durumunda fotoğrafta derin etkiler yaratılır. fotoğraf makinalarında f-stop ile tanımlanmıştır. Fotoğraf makinaları modellerine göre değişmekle beraber, genel duruşlar f2, f2.8, f4, f5.6, f8, f11, f16, ve f22dir. Numara küçüldükçe çap artar. F2 geniş olduğu için f4den daha fazla ışık alır. Aralarında düzgün matematiksel tam iki katlık bir fark vardır. Diyelim ki fotoğraf makinası f8 istiyor. Eğer siz manuel olarak f11 ayarlarsanız filmi yarı yarıya az ışığa tutarsınız. Ve f5.6 olarak ayarlarsanız iki kat ışığa tutmuşsunuz demektir. İki duruş arasında ışığı 4 kat, üç duruş arasında 8 kat değiştiriyorsunuz demektir.
Alan derinliği de diğer önemli konudur. Çap arttıkça alan derinliği ya da odaktaki uzaklık azalır. Örneğin eğer f8 ile 4 metre odak uzaklıktaysanız, f4 ile 2 metre olacaktır. Bunları çekim koşullarınıza göre kullanabilirsiniz.
Fotoğraf makinalarımızda diyafram değeri "f" ile ifade edilir. Yine "A" harfi fotoğraf makinalarımızda diyafram öncelikli çekim modu nu ifade eder. Bu modda diyafram değerini kendimiz belirleriz. Buna göre enstantane hızını makinamız belirler. Diyafram sayısal olarak büyüdükçe kısılır ve netlik artar, çünkü leslerin en net görüntü veren yerleri tam orta ve ortaya yakın bölgeleridir. diyafram rakamsal olarak büyüdükçe yani kısıldıkça, ışığa daha çok ihtiyaç duyulur. Diyafram sayısal olarak küçüldükçe netlik azalır fakat alan derinliği artar. Alan derinliği fotoğrafta objeler arasındaki netlik farkıdır. Örneğin öndeki modelin net görünüp arkadaki kalabalığın flu görünmesi gibi. Böylelikle model ya da konu veya obje daha iyi vurgulanır. Ayrıca ışığın düşük olduğu koşullarda diyafram rakamsal olarak mümkün olduğunca azaltılır. Alan derinliğini tele (zoom) objektiflerle de sağlamak mümkündür.



Enstantane hızı
Fotoğrafı çektiğinizde enstantane nin ne kadar açık kalacağı dolayısıyla filmin ne kadar süreyle ışık alacağıdır. Mantığı kavramanız açısından bu tip kuralları öğrenirken gözünüzde analog slr fotoğraf makinasını canlandırmanız daha etkili olacaktır. Dijital slr yani DSLR fotoğraf makineleri de aynı teknikle çalışmasına rağmen, analaog makinada canlandırmak daha kolaydır.





Genellikle 1 saniye ile saniyenin 1/1000 arasında değer alır. İki nedenle önemlidir. Birincisi, diyafram kontrolü için, ikincisi, tarz olarak bunu fotoğraflarınızda kullanabilirsiniz.Süre uzadıkça, filme daha çok ışık gelir. Bu daha sezgiseldir. Diyafram ile aynı mantıkta işler. 2 kat olarak. 1/125 1/250 den iki kat, 1/500 den 4 kat fazla ışık alır demektir.



Eğer bu iki değişkeni bir arada kullanmaya kalkarsanız bir çarpan çıkar. İki değişken de ışığı 2 faktörle değiştiriyordu. Örneğin; fotoğraf makinası durumu okuyor ve kendini f8de 1/125 olarak kuruyor. Bu doğru ölçüm. F11 olarak ayarlarsak ne olur? Görüntü yarısı kadar ışık alır, ve resim düşük pozlamada kalır. Fakat biz bunu enstantane hızını 1/60 olarak ayarlayarak değiştirebiliriz. Çapı küçültüp, ışığa tutma süresini arttırarak aynı yerde kalırız.
Merkez sütun önerilen pozu verir.Bununla beraber, yukarıdaki kombinasyonlardan herhangi birini kullanıp filmi doğru ışığa tutabilirsiniz, çünkü her aşağı duruş daha uzun bir enstantane hızı ile biraradadır böylece genel ışık durumu değişmez. O zaman neden farklı değerlerimiz var?
Diyaframın alan derinliği konusuna dönelim. Bunu değiştirmek isteyebileceğiniz durumlar olabilir. Kalabalıkta bir kişiyi odaklamak istiyor olabilirsiniz. Ya da maksimum odaklama istiyorsunuzdur. Bu durumlarda diyafram la oynamak gerekecektir. Aksine belli bir enstantane kullanmak isteyebilirsiniz. Işık düşüklüğü, çokluğu, hareketi yüksek hızda durdurma isteği ya da yavaş hızda gösterme tercihi gibi nedenleriniz olabilir. Daha bir çok nedenden her iki fonksiyonu birlikte değiştirmek isteyebilirsiniz. Bu size fotoğraf makinası ile esneklik kazandıracaktır.

Enstantane hızı ingilizcede "shutter speed" ya da "shutter" olarak yazılır. Fotoğraf makinalarımızdaki "S" seçeneği enstantane öncelikli çekimler yapmamızı sağlar. Yani bu modu seçtiğimizde, enstantaneyi biz ayarlarız diyaframı ise makinamız kendisi belirler. Enstantane hızıyla ilgili bir örnek verecek olursak, gündüz saatlerinde havaya zıplayan bir arkadaşımızı net bir şekilde karelemek istersek, enstantane hızını yüksek tutmamız gerekecektir.



Kompozisyon
Fotoğrafçılık dinamik bir sanat biçimi. Herkes için iyi bir fotoğrafın farklı tanımları vardır.Ama yine de bazı kurallar var ki kullanırsanız daha iyi sonuçlar elde edebilirsiniz.
Özellikle kompozisyon oluşturma konusunda bol bol pratik yapmak fotoğraf çekmek kadar, iyi ve kaliteli fotoğraflar izlemekte çok önemlidir. Bu konudaki ustaların paylaşımlarını aktardığı kitaplarını da okumanızı tavsiye ederim. Size bu konuda önereceğim isim Sabit Kalfagil dir Örneğin altın oran, diyagonal etkileri ve üçtebir kuralı gibi bazı kuralları okumanızı tavsiye ederim. Başlangıçta bu teknikleri düşünerek hareket etmek gereklidir. Zamanla tüm bu temel konuları özelliklede pratik yaptıkça kavrayacaksınız ve fotoğraf makineniz bir organınız gibi hareket etmeye başlıyacaksınız...

Full Frame Nedir ne anlama gelir?

Fotoğrafa meraklı olanların ve amatörlerin sıklıkla merak ettiği sorudur full frame ne demek? Ya da full frame makina almalı mıyım? ne işe yarar? ya da nerelerde kullanılır? Full frame dslr ve slr fotoğraf makinalarında kullanılan sinema filmi olarak tabir ettiğimiz 24x36 mm boyutlarındaki sensöre sahip olan ekipmanlara verilen addır. Yani lensin mm olarak gördüğü görüntüyü birebir sensör üzerine düşürür. Buna Fokal çarpan 1 de diyebiliriz.

Günümüzde kullanılan dslr ekipmanlardan örneğin canon ve nikon un orta segment modellerinden bahsedecek olursak D80-D90 canon eos 450-500 D ve diğer modelleri gibi. Herbiri. 1,3,1,6,1,5 gibi fokal çarpanlara sahip sensörler kullanmaktadır. Bu da demek oluyor ki görüntüyü küçülterek sensöre düşürüyor. Örneğin bu tip bir fotoğraf makinasını 50 mm bir lens ile kullandığımızda 50x1.5=75 mm olarak göreceğiz. Ama 50 mm lik bir lensi full frame bir ekipmanda kullandığımızda ise 50X1=50 mm olarak yani herhangi bir küçülme yaşamadan göreceğiz.

Sıkça sorulan sorular arasında ise full frame makinaya geçtiğimde eski lenslerimi kullanabilecek miyim sorusu. Ne yazıkki full frame makinalarda bu tip lensler, full frame makinalarda kullanıldığında kenarlarda büyük bir kararma yaparaka büyük bir crop gerektirmektedir. Örneğin Nikon D700 modelini bu lensler ile test ettiğimde ekipman bana 5 megapiksellik bir görünü elde etme şansı verebildi. Demek oluyor ki full frame makinaların lenslerini ayrıca edinmek gerekiyor. Fokal çarpan 1 olduğu için ayna açısı fokal çarpanı 1 olmayan ekipmanlardan farklı oluyor ve sıkıntı yaratıyor.

Bir fotoğraf makinasının full frame olması onun daha iyi görüntü kalitesine sahip olduğu anlamına gelmez. Sadece Lensi daha etkin verimli ve perspektifinde kullanabileceğiniz anlamına gelir.

Fotoğraf ve Fotoğrafçı Aşkı

Fotoğraf aşkı bambaşka bir duygudur hele ki insana bir bulaşmaya görsün. Zamanı durdurabilen tek icad olan fotoğraf makinası fotoğrafçı elinde adeta bir zaman makinasıdir, Adeta bir ibadet gibi, bir fotoğraf karesi arar durur ta ki dizlerinde derman kalmayana dek. Bu aşkın zamanı ve yaşı yoktur bazen 40 ında fotoğrafçı olur insan bazen 70 inde bazense bu sevdaya ilkokul çağlarında bile tutulabilir. Bu tutkunun büyüsü yeni yerler görmek yeni insanlar tanımakla paralel gelişir. Artık her yüz her insan ve her şehir beyinlerde bir fotoğraf karesi oluverir farkına varmadan. Fotoğrafçı gittiği her yere beraberinde taşır bu engin tutkuyu.
Bazense daralan dünyamızdan bir çıkış oluverir fotoğraf makinamız. Bizi alır götürür adı konulamayan bambaşka bir sevdanın derinliklerie. Bir martının ekmek kapışı olur, bir vapurun bacasından tüten duman yahut günbatımında turucu renkli bir silüet. Yağmurda aldırmadan yansımaları yakalamaya çalışır fotoğrafçı. Amaç zamanı tüketmek değil zamanı durdurabilmektir bir deklanşör basımı da olsa.
Eski tip filmli ekipmanlarla başlar bu duygu. Ya da kompakt makineler, daha sonra slr like ya da şanslı olanlar dslr makinel ile başlarla bu engin serüvene. Ucu bucağı yoktur lenslerin fotoğraf makinalarının. Artık profesyonel ışık sistemlerine ihtiyaç duyulmaya başlanır, paraflaş setleri araştırılır ve prime lensler alan derinliği, ful frame gibi sözcükler hayatımıza giriverir. Artık teknik konular değer kazanmıştır. Rasgele değil, konseptler oluşturarak çekimler yapılmaya başlanır. Amaç zamanı durdurmaktan bir adım öne geçmiştir. Artık zamana hükmetmek hayata kendinden bişeyler katmaya çalışır fotoğrafçı. Artık onunda bu Engin görsellikte bir piksel de olsa söyleyecek bir sözü vardır, olmalıdır.
Hobi olarak başlanılan bu tutku, büyülü bir şehir gibidir adeta. Sapılan her yolda her sokakta yepyeni maceralar bizleri bekler. Keşfedilmeyi bekleyen kayıp bir ülke gibi. İçine girdikçe büyüklüğünü daha iyi idrak edersiniz fotoğraf dünyasının. Artık teslim olmayı kabul edip caddelerde küçük bir çocuk gibi kaybolmaya hazısınızdır.

Mimari Fotoğrafçılık Nedir ?

pek yaygın olmayan mimari fotoğrafçı kavramı, aslında çok keyifli ve kazançlı bir fotoğrafçılık dalıdır. Mekan çekimleri katalog dergi ve editorial çekimlerde her zaman mimari ögeler bulunmaktadır. Özellikle turizm sektöründe oteller tatil köyleri hatta butik pansiyonlardan tutup, Büyük holdingler golf sahaları spor salonları hep bu kapsama girmektedirler. Özellikle bir yapıyı olduğundan daha heyberli göstermek, gerçekten sanat işidir.   Bu tip çekimlerde genellikle geniş açı lensler ve yüksek diyafram değerleri kullanılır. Tripodsuz çekim yapılmaz. Bazende birçok kare özenle Photoshopta birleştirilerek. Büyük çözünürlüklü bir kare elde edilir. Geniş açı lenslerden 10-20 Tokina 11-17 gibi lensler genellikle kullanılır. Balık gözü dediğimiz Fisheye Lensler de mimari çekimlerde bize büyüleyici bir görsel şölen sunar.
  Türkiyede Mimari fotoğrafçı sayısı ne yazıkki bir elin parmaklarını doldurmayacak kadar az. Gelişen sektör duyulan ihtiyaç talepleri karşılamaya yetmiyor. Yeni başlayan arkadaşlara ya da diğer fotoğrafçı arkadaşlarıma bu konuyu çok daha detaylı ve dikkatli araştırmalarını tavsiye ediyorum.

Enstantane

Fotoğrafçılıkta fotoğraf makinesinde, ışıklama süresini belirlemek için kullanılan Işık Düzeneği; Obtüratörün açılması ile kapanması arasında geçen zaman; yani, ışığa duyarlı alanın ışık aldığı süre.
B (bulp ın kısaltılmışıdır ve sınırsız anlamına gelir) ile 1/10000 saniye arasındaki değerlerde ayarlanır ve otomatik pozlama veya tam otomatik işletimi olan fotoğraf makinelerinde, önceden yapılmış olan pozlama ölçümü doğrultusunda, gerçekleştirilir. 1 saniyeden daha hızlı pozlarda kullanılan 1EV büyüklüğündeki değerler şöyledir: Sayılara '1/' ekleyiniz (örnek: 15, 1/15 olmalı, yani saniyenin 15'de biri) 2, 4, 8, 15, 30, 60, 125, 250, 500, 1000, 2000, 4000, 8000... 1 saniyenin üzerinde pozlamalar için, 2, 4, 8, 15, 30 saniye mevcuttur.
Yukarıdaki değerlerlerin aralığı her fotoğraf makinesinde farklılık gösterir. Genelde profesyonel ve yarı profesyonel makinelerde enstantane aralığı geniştir. Ancak amatör, kompakt makinelerde ise enstantane değeri ayarlanamaz ve sabittir. Enstantane ile diyafram açıklığı fotoğraf filminin üzerine düşen ışık miktarını belirler. Bu iki değişkenin alacağı farklı değerler fotoğrafta değişik efektlere yol açar. Bu değerlerin her bir atlayışı, diyafram, ISO/ASA (hassasiyet) gibi şartlar aynıyken, iki kat ışık pozlamak demektir.